Οσμή σκανδάλου με τις επιδοτήσεις αγρανάπαυσης στα νησάκια της Κυρά Παναγιάς και της Σκάντζουρας των Σποράδων, τα οποία ανήκουν στην Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας.
Μπορεί να ήταν κουβέντες του καφενείου, πρόσφατα στην Αλόννησο, ότι στη Σκάντζουρα βόσκουν γίδια και αναπαράγονται, την ώρα που οι επιδοτήσεις «τρέχουν» για την αγραναύπαση –στο κοινοτικό πρόγραμμα εντάσσονται περιοχές με βασικό όρο να παύσει κάθε κτηνοτροφική ή γεωργική δραστηριότητα σε όφελος του φυσικού περιβάλλοντος- όμως, τα αντανακλαστικά της Νομαρχίας λειτούργησαν άμεσα.
Σε επιτροπή της Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης έχει ανατεθεί εδώ και ημέρες να ελέγξει τις κουβέντες-καταγγελίες και να ενημερώσει σύντομα για τις διαπιστώσεις της.
Έστω και ίχνος… βόσκησης αναζητά στο νησάκι της Σκάντζουρας η επιτροπή. Και στην Κυρά-Παναγιά, όμως, ψάχνει για το παραμικρό αποτύπωμα, μπροστά στο ενδεχόμενο η Ιερά Μονή να μην δικαιούται των κοινοτικών επιδοτήσεων ή στην πιθανότητα οι …αγραναπαυμένες εκτάσεις να έχουν μετατραπεί σε αυθαίρετους βοσκοτόπους.
Τυχόν υπεύθυνοι, πάντως, θα «βρουν τον μπελά τους», δείχνουν οι προθέσεις της νομαρχιακής αρχής, η οποία περιμένει εντός των ημερών το πόρισμα της Επιτροπής.
Σε εκτενές δημοσίευμα την Κυριακή, η «Ελευθεροτυπία» παρουσιάζει στοιχεία για το θέμα, αναφέροντας ότι στο νησάκι της Κυρά Παναγιάς, το επιχειρηματικό τους «δαιμόνιο» έδειξαν τέσσερα από τα μεγαλύτερα μοναστήρια του Αγίου Όρους, εντάσσοντας μεγάλες εκτάσεις γης σε κοινοτικά προγράμματα και αποκομίζοντας εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας μόλις πρόσφατα εισέπραξε 1,2 εκατ. ευρώ, ενώ η Μονή Ξενοφώντος για έκταση που διαχειρίζεται στη θέση «Παλούκι» της Σκοπέλου εισέπραξε 269.218 ευρώ.
Οι επιδοτήσεις αφορούν στο πρόγραμμα «Μακροχρόνιας Παύσης Γεωργικών Γαιών» ή αλλιώς γνωστό ως αγρανάπαυση, στο οποίο εντάχτηκαν τα μοναστήρια από το 1997.
Βασικός όρος του ήταν να παύσουν οι συγκεκριμένες εκτάσεις να χρησιμοποιούνται ως βοσκοτόπια ώστε να αναπτυχθεί το φυσικό περιβάλλον και να δημιουργηθεί «οικοπάρκο, πόλος έλξης αγροτικού, οικολογικού, εκπαιδευτικού, επιστημονικού τουρισμού».
Τα νησάκια Κυρά Παναγιά και Σκάντζουρα, που ανήκουν στη Μονή Μεγίστης Λαύρας, έχουν εντάξει στο πρόγραμμα 12.100 στρέμματα και σύμφωνα με στοιχεία του ΟΠΕΚΕΠΕ σ αυτά αντιστοιχούν τα περισσότερα χρήματα από τις κοινοτικές επιδοτήσεις.
Το νησάκι Κυρά Παναγιά, όπως αναφέρει το δημοσίευμα, φαίνεται ότι έχει μετεξελιχθεί στο νησί... των επιδοτήσεων, αφού οι μοναχοί κατά καιρούς έχουν ζητήσει να ενταχθούν σε διάφορα προγράμματα, από την κατασκευή συστημάτων πυροπροστασίας και τη βιολογική κτηνοτροφία, μέχρι για συστήματα αφαλάτωσης του θαλασσινού νερού... για να ξεδιψούν τα ζώα που βόσκουν στην περιοχή.
Το νησί, συνολικής έκτασης 25.000 στρεμμάτων, έχει κηρυχθεί από το υπουργείο Πολιτισμού αρχαιολογικός χώρος και απαγορεύεται οποιαδήποτε αγροτική δραστηριότητα.
Στο πρόγραμμα της αγρανάπαυσης, όμως, έχουν ενταχθεί 7.000 στρέμματα.
Ωστόσο, υπάρχει και κτηνοτροφική μονάδα, στην οποία τη μονή εκπροσωπεί ο μοναχός Ονούφριος. Διαθέτει 2.400 κατσίκια, «ελευθέρας βοσκής» και έχει ενταχθεί σε άλλο ευρωπαϊκό πρόγραμμα (!), βιολογικής κτηνοτροφίας.
Στον ογκώδη φάκελο που σχηματίστηκε μετά την αυτοψία της αρχαιολογικής υπηρεσίας περιέχονται φωτογραφίες που επιβεβαιώνουν ότι «παρατηρήθηκαν πολυάριθμες αίγες να βόσκουν ανεξέλεγκτα σε όλο το νησί (!), προκαλώντας ανεπανόρθωτες ζημιές, τόσο στο φυσικό περιβάλλον όσο και στους αρχαιολογικούς χώρους».
Τα ίδια διαπίστωσε σε έγγραφό του το Νοέμβριο του 2008 και ο δασάρχης Σκοπέλου. Οτι, δηλαδή, «η βόσκηση στην Κυρά Παναγιά είναι συνεχής όλο το χρόνο και ελεύθερη σε όλη την έκταση του νησιού».
Η υπόθεση είναι τώρα στη Δικαιοσύνη έπειτα από μηνυτήρια αναφορά της ΙΓ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων του Βόλου.
Η νήσος Σκάντζουρα, έκτασης 5.100 στρεμμάτων, είναι όλη ενταγμένη στην αγρανάπαυση. Μέχρι πριν από λίγα χρόνια ήταν μισθωμένο για περίπου 900 ευρώ ετησίως στην οικογένεια Αγάλου (κτηνοτρόφοι από την Αλόννησο) ο οποίοι βοσκούσαν εκεί περίπου 450 γίδια.
Στο θέμα της η «Ελευθεροτυπία» φιλοξενεί δηλώσεις του κτηνοτρόφου Γ. Αγάλου, σύμφωνα με τον οποίο «οι καλόγεροι τους απέβαλαν για να εντάξουν το νησί στο πρόγραμμα.
Στο νησί, όμως, σήμερα, και το γνωρίζει ο καλόγερος από το Αγιο Ορος, εξακολουθούν να βόσκουν γίδια και να αναπαράγονται, αφού όταν φύγαμε δεν μπορούσαμε να τα μαζέψουμε όλα».
Το δημοσίευμα αναφέρεται και στη Σκόπελο, στη θέση «Παλούκι». Εκεί δασική έκταση 2.500 στρεμμάτων, που διαχειρίζεται ως διακατεχόμενη η Μονή Ξενοφώντος του Αγίου Ορους, έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα.
Και ενώ στην περιοχή δεν θα έπρεπε να βόσκουν ζώα, ο πρόεδρος των κτηνοτρόφων Σκοπέλου Κων. Μπετσάνης, λέει ότι η έκταση είναι ανοιχτή και προσβάσιμη στους κτηνοτρόφους για βόσκηση, ενώ «κάποιοι, μάλιστα, πληρώνουν στον καλόγερο 600 ευρώ το χρόνο για να έχουν το δικαίωμα βοσκής». Ο ΟΠΕΚΕΠΕ από την πλευρά του αναφέρει ότι «προέβη στις πληρωμές φακέλων δικαιούχων
Ευλογείτε τους απόρους γέροντας του Αγίου Όρους!