Για πρώτη φορά στην Τουρκία, ζητήθηκε δημόσια η παραίτηση ενός από τους αρχηγούς του στρατού. Το αίτημα τέθηκε μετά την είδηση ότι το πρωτότυπο του λεγόμενου «Σχεδίου Δράσης» για ανατροπή της κυβέρνησης του Tayip Erdogan βρίσκεται στα χέρια των εισαγγελικών αρχών. Του ανταποκριτή μας στην Τουρκία, Niyazi Dalyanci.
Ο εισαγγελέας Κωνσταντινούπολης, Turan Colakkadi, επιβεβαίωσε ότι το πρωτότυπο του Σχεδίου, που λέγεται ότι συντάχθηκε στην έδρα του τουρκικού Γενικού Επιτελείου, εστάλη στις αρχές από έναν ανώνυμο πληροφοριοδότη, που εικάζεται πως είναι υψηλόβαθμος αξιωματούχος.
Το Σχέδιο Δράσης κυριάρχησε στην πολιτική ατζέντα της Τουρκίας όταν πρωτοδημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Taraf τον Ιούνιο και οδήγησε σε έντονη συζήτηση για το ρόλο του στρατού στην πολιτική. Εντούτοις, οι εισαγγελείς εκείνη την περίοδο δήλωσαν ότι είχαν μόνο μια φωτοτυπία του εγγράφου και πως ήταν αδύνατο να διαπιστώσουν εάν ήταν πλαστό ή πραγματικό.
H Taraf ήταν και πάλι η πρώτη εφημερίδα που δημοσίευσε το γράμμα του πληροφοριοδότη και η πρώτη που αποκάλυψε πως το πρωτότυπο έγγραφο βρισκόταν στην κατοχή της εισαγγελίας Κωνσταντινούπολης. Η εφημερίδα έχει αποτελέσει πηγή πολλών τέτοιων αποκαλύψεων με αποτέλεσμα να θεωρείται από την κοινή γνώμη πως τη χρησιμοποιεί η κυβέρνηση ως μέσο για να διαρρέει μυστικές πληροφορίες κυρίως εναντίον του στρατού.
Το Σχέδιο Δράσης, που είναι υπογεγραμμένο από τον συνταγματάρχη Dursun Cicek, εμπεριείχε μέτρα όπως η τοποθέτηση όπλων σε σπίτια που χρησιμοποιούνται από την αίρεση του Fethullah Gulen, η οποία είναι μια πολιτικά και οικονομικά ισχυρή ισλαμική αίρεση που υποστηρίζει την κυβέρνηση Erdogan. Περιλαμβάνει επίσης μέτρα για τη δυσφήμιση του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του πρωθυπουργού.
Ο συνταγματάρχης Cicek ανακρίθηκε κατά τη διάρκεια της σύντομης σύλληψής του και αφέθηκε ελεύθερος αμέσως μετά. Ο επικεφαλής των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων, Ilker Basbug, περιέγραψε το έγγραφο «ως κομμάτι χαρτί» και αρνήθηκε κατηγορηματικά πως συντάχθηκε στο Γενικό Επιτελείο. Απαίτησε επίσης από τις πολιτικές αρχές «να αποκαλύψουν ποιος έφτιαξε αλλά και με ποιο σκοπό αυτό το κομμάτι χαρτί».
Οι εισαγγελείς που χειρίζονται την υπόθεση Ergenekon ανήγγειλαν ότι το πρωτότυπο υποβλήθηκε σε γραφολογική μελέτη και οι πραγματογνώμονες αποφάνθηκαν πως η υπογραφή πράγματι ανήκε στο συνταγματάρχη Cicek.
Ο αρθρογράφος, Cuneyt Ulsever, έγραψε μετά την ανακοίνωση στη Hurriyet πως: «Ο Ilker Basbug είτε είπε σκόπιμα ψέματα στους ανθρώπους του είτε έχει μετατραπεί σε ένα διοικητή που χειραγωγείται από το προσωπικό του». Ο δημοσιογράφος επίσης, σε ζωντανό πρόγραμμα στο κανάλι Ulsever, συμφώνησε με το συνάδελφό του Nazli Ilicak, ότι η μόνη λύση που έχει απομείνει στον Basbug είναι να παραιτηθεί.
Σε πεντασέλιδη χειρόγραφη επιστολή που εστάλη στους εισαγγελείς, μαζί με το αρχικό αντίγραφο του σχεδίου δράσης, ο ανώνυμος πληροφοριοδότης υποστήριξε ότι ο Basbug ήξερε για το σχέδιο που προετοιμάστηκε κάτω από τις διαταγές του στρατηγού, Hasan Igsiz, ο οποίος είναι τώρα διοικητής του 1ου στρατεύματος στην Κωνσταντινούπολη. Στην επιστολή επίσης αναφερόταν πως από τη στιγμή που δημοσιοποιήθηκε η φωτοτυπία, στα μέσα Ιουνίου, έχουν καταστραφεί περίπου 40 σάκοι με έγγραφα, ενώ παράλληλα στοιχεία σχετικά με το σχέδιο, που ήταν αποθηκευμένα στους σκληρούς δίσκους των υπολογιστών στην έδρα του Γενικού Επιτελείου, διαγράφηκαν ανεπανόρθωτα.
Είναι το σχέδιο δράσης ένα τέχνασμα να αποσπαστεί η δημόσια προσοχή
Η επανεμφάνιση του υποτιθέμενου «σχεδίου δράσης» έρχεται στη μέση μιας άλλης έντονης δημόσιας συζήτησης, σχετικά με το αποκαλούμενο «κουρδικό άνοιγμα» και την επιστροφή 34 Κούρδων με τουρκική υπηκοότητα από το βόρειο Ιράκ.
Οκτώ άτομα, τέσσερις άντρες και τέσσερις γυναίκες, προέρχονταν από το φρούριο του PKK στα βουνά Kandil στο Ιράκ, ενώ οι άλλοι 26 ήταν από το στρατόπεδο προσφύγων Mahmur, οι οποίοι δραπέτευσαν από την Τουρκία στο βόρειο Ιράκ. Τα μέλη του PKK φορούσαν τις χακί στολές με το χαρακτηριστικό φαρδύ παντελόνι των κουρδικών ανταρτών.
Η ομάδα συναντήθηκε σε πανηγυρικό κλίμα στα σύνορα με άλλα 10.000 μέλη του PKK οι οποίοι κρατούσαν αφίσες με τον ηγέτη του PKK, Abdullah Ocalan, ο οποίος εκτίει ισόβια ποινή φυλάκισης.
Αφού οι εισαγγελείς εξέτασαν το θέμα, απελευθέρωσαν και τα 34 άτομα τα οποία έφυγαν από τα σύνορα μαζί με υποστηρικτές και τους ηγέτες του υπέρ-Κουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος (DTP). Σε κάθε πόλη στο δρόμο τους για το Diyarbakir, η 34μελής ομάδα αποθεωνόταν από τους ανθρώπους.
Δεν ήταν μόνο οι ντόπιοι που καλωσόρισαν τους επαναπατριζόμενους. Ο σύμβουλος του Υπουργείου Εσωτερικών και αρχηγός της Υπηρεσίας Πληροφοριών της Τουρκίας (MIT), βρισκόταν εκεί για να καταγράψει όλες τις κινήσεις.
Πέντε ειδικοί κατήγοροι από το Diyarbakir και γειτονικές επαρχίες ήταν επίσης παρόντες για να ανακρίνουν τα μέλη του PKK και τους Κούρδους πρόσφυγες. Κατά τη διάρκεια της ανάκρισης υπέβαλαν ερωτήσεις όπως, «πότε μπήκατε στο PKK; Πότε αποχωρήσατε από την Τουρκία; Συμμετείχατε σε ένοπλες επιθέσεις κατά των τουρκικών δυνάμεων ασφάλειας; κ.λ.π.»
Σύμφωνα με τον τουρκικό Τύπο, κανένας από τους Κούρδους που επέστρεψαν δεν ζήτησε να υπαχθεί στους όρους του αποκαλούμενου «νόμου μεταμέλειας» που απαλλάσσει από την ποινική δίωξη εκείνους που συνεργάζονται με τις αρχές και εκφράζουν μεταμέλεια. Οι περισσότεροι από αυτούς είπαν ότι επέστρεφαν επειδή ο ηγέτης τους, Ocalan, τους έστειλε μήνυμα να πάνε στην Τουρκία για να συμβάλουν στην ειρηνευτική προσπάθεια.
Το Σεπτέμβριο, ο Ocalan ζήτησε από το PKK να κάνει μια κίνηση καλής θελήσεως στέλνοντας σπίτι αρκετά μέλη της οργάνωσης. Σύμφωνα με τα δελτία ειδήσεων οι προϊστάμενοι του PKK συμφώνησαν.
Αν και την κίνηση την είδαν θετικά κυρίως από τις νοτιοανατολικές επαρχίες της Τουρκίας όπου ζουν Κούρδοι πολίτες, η σκληρή αντίδραση προήλθε κυρίως από τις οικογένειες των Τούρκων στρατιωτών που σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου με το PKK. Στην Άγκυρα, μια ομάδα από βετεράνους και οικογένειες των σκοτωμένων στρατιωτών παρέδωσαν πίσω τα μετάλλια που είχαν απονεμηθεί για διακεκριμένη υπηρεσία στο έθνος.
Ο ακροδεξιός ηγέτης του Εθνικιστικού Κόμματος Δράσης (MHP), Devlet Bahceli, κατηγόρησε ευθέως την κυβέρνηση για προδοσία, ενώ ο Deniz Baykal, ηγέτης του Κόμματος των Δημοκρατικών Ανθρώπων, εξέφρασε τη λύπη της για την ειδική μεταχείριση στα μέλη του PKK.
Η πρώτη ομάδα επρόκειτο να ακολουθηθεί από άλλα 14 μέλη του PKK, που έρχονται από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες στην Κωνσταντινούπολη. Το DTP ανήγγειλε ότι θα καλωσορίζονταν από μια επιτροπή στην Κωνσταντινούπολη.
Σε αυτό το σημείο επενέβη ο πρωθυπουργός και ανήγγειλε ότι δεν θα υπάρξουν άλλες επιστροφές λόγω του τρόπου με τον οποίο η πρώτη ομάδα χαιρετίστηκε με αποτέλεσμα να προκληθεί δημόσια αντίδραση.
«Δεν θέλουμε να δούμε επανάληψη τέτοιων σκηνών στη Habur,» είπε ο Erdogan. «Η επιστροφή των 34 οδήγησε σε διχασμό την κοινή γνώμη. Η συγκεκριμένη κίνηση εντάσσεται στο πρόγραμμα της εθνικής ενότητας. Δεν μπορούμε να αντέξουμε οικονομικά και βεβαίως να καταστρέψουμε μια πλευρά επιδιορθώνοντας μια άλλη. Γι αυτό η επιστροφή εκείνων από την Ευρώπη έχει αναβληθεί», πρόσθεσε.
Η επανεμφάνισή του «σχεδίου δράσης» σε μια εποχή όπου ο πρωθυπουργός έχει αποφασίσει την αναστολή του «κουρδικού ανοίγματος» έκανε την αντιπολίτευση να υπονοήσει ότι η κυβέρνηση έφερε ξανά στο προσκήνιο το σχέδιο για να αποσπάσει τη δημόσια προσοχή από το κουρδικό ζήτημα.
Ο ηγέτης του CHP, Deniz Baykal, απευθυνόμενος στους βουλευτές του στο Κοινοβούλιο, υπέβαλε την ερώτηση γιατί το πρωτότυπο του εγγράφου δεν παρουσιάστηκε ενώπιον του κοινού, εδώ και τέσσερις και παραπάνω μήνες που υφίσταται το ζήτημα.
«Καταλαβαίνουμε από την επιστολή που στάλθηκε από τον πληροφοριοδότη ότι κατείχε το αρχικό αντίγραφο εδώ και τέσσερις μήνες. Είναι προφανές ότι εάν το αυθεντικό έγγραφο είχε αποκαλυφθεί τότε, η έρευνα θα είχε ρίξει φως σε ολόκληρη την υπόθεση. Οπότε γιατί το έγγραφο δημοσιεύτηκε τώρα; Τι διαφορά έχει τώρα;» δήλωσε ο Baykal.
Ο Sahin Mengu, βουλευτής του CHP, σε γραπτή ερώτηση του στον Υπουργό Δικαιοσύνης, Sadullah Ergin, του ζήτησε να διευκρινίσει «πώς τα μυστικά έγγραφα που κατέχουν υποθετικά οι κατήγοροι διαρρέουν στις εφημερίδες. Μήπως γίνεται αυτό προκειμένου να αλλάξει η ημερήσια διάταξη;»
Από TVXS