Οι επιπτώσεις των κοινωνικών ανισοτήτων στον Βόλο

H υπογεννητικότητα είναι το κύριο χαρακτηριστικό ενός μέσου νοικοκυριού στο Βόλο, γεγονός που έρχεται να επιβεβαιώσει την αίσθηση που υπάρχει ότι οι Βολιώτες και οι Βολιώτισσες τα τελευταία χρόνια όχι μόνο παντρεύονται πολύ αργότερα από ότι οι γονείς τους, αλλά κάνουν και πολύ λιγότερα παιδιά από ότι στο παρελθόν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται στο μέλλον για τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος και του συστήματος περίθαλψης της χώρας μας.

Τα παραπάνω προκύπτουν μέσα από τα στοιχεία της Ταυτότητας Υγείας του Βόλου που δόθηκαν πρόσφατα στη δημοσιότητα και που δείχνουν τα παρακάτω αποκαλυπτικά κοινωνικοοικονομικά στοιχεία: Το 55,3% των νοικοκυριών στο Δήμο Βόλου είναι μεγέθους έως και δύο ατόμων, το 21,4% είναι τριμελή νοικοκυριά, το 16,3% είναι τετραμελή και μόλις το 7% είναι νοικοκυριά άνω των 5 ατόμων. Σημειώνεται, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, ότι παρατηρείται αύξηση των νοικοκυριών που απαριθμούν έως και δύο μέλη σε σύγκριση με τα πανελλαδικά αντίστοιχα στοιχεία του 2001.

Ακόμη σύμφωνα με τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα παρατηρείται σημαντική μείωση του ποσοστού αναλφάβητων και των αποφοίτων του Δημοτικού (22,1%) και αύξηση του ποσοστού αποφοίτων ΑΕΙ / ΤΕΙ (28,6%) σε σχέση με το έτος 1997 που είχε γίνει αντίστοιχη έρευνα

Επίσης το 16% του πληθυσμού ζει με μηνιαίο οικογενειακό εισόδημα έως 600 ευρώ, ενώ το ποσοστό ανεργίας στο Δήμο Βόλου, σύμφωνα με στοιχεία του 2009 οπότε και διεξήχθη η έρευνα για την Ταυτότητα Υγείας του Βόλου είναι 13%, με την ανεργία των γυναικών (17,1%) να είναι σχεδόν τετραπλάσια από αυτή των ανδρών (4,7%). Πιο αναλυτικά:

Μέγεθος νοικοκυριού

Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας για την Ταυτότητα Υγείας του Βόλου το 55,3% των νοικοκυριών είναι μεγέθους έως και δύο ατόμων, το 21,4% είναι τριμελή νοικοκυριά, το 16,3% είναι τετραμελή και το 7% είναι νοικοκυριά άνω των 5 ατόμων. Συγκρινόμενα τα στοιχεία του 2009 με εκείνα του 2001 (ΕΣΥΕ) παρουσιάζουν σημαντική αύξηση σε ποσοστό 37,1 των νοικοκυριών έως και 2 άτομα με αντίστοιχη μείωση των υπολοίπων κατηγοριών.

Εκπαιδευτικό επίπεδο

Οσον αφορά στο εκπαιδευτικό επίπεδο το 22,1% των πολιτών είναι αναλφάβητοι (ή έχουν ολοκληρώσει κάποιες τάξεις του Δημοτικού και απόφοιτοι Δημοτικού σε ποσοστό σαφώς μικρότερο από το αντίστοιχο του 1997 (35%). Σημαντική αύξηση παρουσιάζει επίσης το ποσοστό των ατόμων που δηλώνουν απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης το οποίο ανέρχεται σε 28,6% σε σχέση με εκείνο του 1997 (17,4%).

Επίπεδο εισοδήματος

Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία της έρευνας (2009) το 16% του πληθυσμού έχει μηνιαίο οικογενειακό εισόδημα έως 600 ευρώ και το 41,5% από 600 έως 1.200 ευρώ. Το 16% των νοικοκυριών που διαμένουν στο Δήμο Βόλου ζουν με μηνιαίο εισόδημα έως και 600 ευρώ. Το 41,5% ζει με εισόδημα 600 έως 1.200 ευρώ, το 19% με εισόδημα 1.200 έως και 1.800 ευρώ και το 12,2% με μηνιαίο εισόδημα άνω των 2.400 ευρώ. Χαρακτηριστική της οικονομικής κατάστασης του πληθυσμού του Βόλου είναι η κατηγορία εισοδήματος 600 έως 1.600 ευρώ στο οποίο εντάσσεται το 45,5% των νοικοκυριών που απαριθμούν 3 μέλη, το 35,1% των νοικοκυριών που απαριθμούν 4 μέλη και το 23,8% εκείνων που απαριθμούν 5 μέλη.

Ατυχήματα

Στον αντίποδα, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, ο συνολικός αριθμός των τροχαίων ατυχημάτων μειώνεται σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Όπως σημειώνεται:

- Οι πιο συχνές αιτίες τροχαίων ατυχημάτων το 2008 ήταν η απόσπαση προσοχής του οδηγού κατά την οδήγηση, η παραβίαση προτεραιότητας και η κίνηση στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας.

- Το 2009 καταγράφηκαν στο Νομό Μαγνησίας 120 εργατικά ατυχήματα με τον κλάδο των μεταποιητικών βιομηχανιών να συγκεντρώνει το μεγαλύτερο αριθμό ατυχημάτων (42%).

- Οι ηλικίες που είναι πιο επιρρεπείς στα εργατικά ατυχήματα είναι αυτές μεταξύ 41-50 ετών

- Το 8,8 % των Βολιωτών δηλώνει ότι είχε κάποιο τραυματισμό που χρειάστηκε ιατρική αντιμετώπιση. Οι άνδρες παρουσιάζουν μεγαλύτερο ποσοστό τραυματισμών (13,2%) σε σχέση με τις γυναίκες (4,6%).

- Η πλειοψηφία των τραυματισμών συνέβησαν στη διάρκεια των εργασιών στο σπίτι (25,8%) καθώς και σε αθλητικές - εξωτερικές δραστηριότητες (24,3 %) .

Όσον αφορά στα τροχαία ατυχήματα, οι πεζοί φαίνεται ότι συχνά πέφτουν θύματα τροχαίων ατυχημάτων, τα οποία αρκετές φορές είναι θανατηφόρα. Είναι χαρακτηριστικό ότι από το 2002 έως το 2007, 14 πεζοί έχασαν τη ζωή τους μετά από τροχαίο δυστύχημα. Επίσης οι ποδηλάτες που κινδυνεύουν περισσότερο να εμπλακούν σε κάποιο τροχαίο ατύχημα είναι άνω των 50 ετών.

Τέλος σύμφωνα με τα στοιχεία της Τροχαίας Βόλου τα περισσότερα τροχαία ατυχήματα φαίνεται να συμβαίνουν τις ημέρες Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή.

Εργατικά ατυχήματα

Εξάλλου το 2009 καταγράφηκαν από την Επιθεώρηση Εργασίας Μαγνησίας 120 εργατικά ατυχήματα, αριθμός ελαφρώς αυξημένος σε σχέση με το 2008 όπου καταγράφηκαν 113 εργατικά ατυχήματα. Ο κλάδος οικονομικής δραστηριότητας που φαίνεται να συγκεντρώνει το μεγαλύτερο αριθμό εργατικών ατυχημάτων είναι αυτός των μεταποιητικών βιομηχανιών (42%). Ακολουθούν σε μικρότερα ποσοστά οι οικοδομές (18%) και ο κλάδος του εμπορίου συμπεριλαμβανομένων των τουριστικών επιχειρήσεων και των καταστημάτων εστίασης.

Οι ηλικίες που είναι πιο επιρρεπείς στα εργατικά ατυχήματα είναι αυτές μεταξύ 41- 50 ετών. Από την ηλικία των 21 ετών υπάρχει αύξηση του αριθμού των ατυχημάτων όσο αυξάνει και η ηλικία, ενώ μετά τα 51 έτη σημειώνεται σταδιακή μείωση. Οι πιο συνηθισμένοι τύποι ατυχημάτων είναι οι πτώσεις των εργαζομένων, χτυπήματα από αντικείμενα και ως συνέπεια αυτών, καταγράφονται κατάγματα, πληγές - τραύματα και διαστρέμματα.

Τραυματισμοί

Το 8,8% των Βολιωτών δηλώνει ότι είχε κάποιο τραυματισμό που χρειάστηκε ιατρική αντιμετώπιση με τους άνδρες να παρουσιάζουν μεγαλύτερο ποσοστό τραυματισμών (13,2%) σε σχέση με τις γυναίκες (4,6%).

Τα κατάγματα (36,7%), τα διαστρέμματα (26,3%) και οι εγχειρήσεις χιαστών (20,2%) αποτελούν τις πιο συνηθισμένες βλάβες που προκαλούνται από τους τραυματισμούς. Τέλος η πλειοψηφία των τραυματισμών αναφέρεται ότι συνέβησαν στη διάρκεια εργασιών στο σπίτι (25,8%) καθώς και σε αθλητικές - εξωτερικές δραστηριότητες (24,3%).

Φτώχια και έλλειψη στέγης

Σε καθημερινή βάση ο Δήμος Βόλου διανέμει φαγητό σε 150 άτομα, κυρίως ηλικιωμένους. Επίσης η Μητρόπολη Δημητριάδος παρέχει καθημερινά μέσα από τα 13 συνοικιακά Σπίτια Γαλήνης και το συσσίτιο του Ιερού ναού Αγίου Νικολάου, περίπου 100 μερίδες φαγητό.

Για την περίοδο 2008 - 2009 η Κοινωνική Υπηρεσία του Δημοτικού Οργανισμού Υγείας και Κοινωνικών Θεμάτων του Δήμου Βόλου αντιμετώπισε 345 περιστατικά ατόμων με σοβαρά κοινωνικά - οικονομικά προβλήματα. Επίσης, σύμφωνα με στοιχεία της ίδια υπηρεσίας, 24 άτομα είναι άστεγοι και καταλύουν σε πάρκα της πόλης και σε παράγκες. Ενδεικτικά ο ΔΟΥΚ φιλοξένησε την περίοδο 2008 - 2009, πέντε αστέγους σε ενοικιαζόμενα σπίτια και ήδη από το 2002 χορηγεί έκτακτη οικονομική στήριξη κατά την περίοδο των Χριστουγέννων και του Πάσχα σε όσους πολίτες έχουν ανάγκη (2009: 790 άτομα). Εξάλλου σύμφωνα με στοιχεία της Διεύθυνσης Πρόνοιας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Νομού Μαγνησίας, κατά τη διάρκεια του 2008 επιδοτήθηκαν 3.214 άτομα. Επίσης δόθηκαν 370 επιδόματα έκτακτης οικογενειακής βοήθειας και εκδόθηκαν κατά προσέγγιση 4.000 βιβλιάρια υγείας.

Εγκληματικότητα

Το έγκλημα και η παραβατικότητα αποτελούν σημαντικούς παράγοντες που σχετίζονται με το αίσθημα ασφαλείας των πολιτών αλλά και γενικότερα με τις κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες στον πληθυσμό, το επίπεδο φτώχιας και την υποβάθμιση συγκεκριμένων περιοχών.

Στον ΠΙΝΑΚΑ ΙΙ παρουσιάζονται οι παραβάσεις του ποινικού κώδικα που καταγράφηκαν από την Αστυνομική Διεύθυνση Μαγνησίας κατά τα έτη 2007 και 2008 στο Πολεοδομικό Συγκρότημα του Βόλου.

Από την εφημερίδα Ταχυδρόμος