Κάτω από τη βάση οι Φυλακές Ανηλίκων Βόλου

Βαθμολογούν κάτω από τη βάση τις συνθήκες διαβίωσής τους πίσω από τα κάγκελα του σωφρονιστικού καταστήματος και στην πλειοψηφία τους τις βρίσκουν απάνθρωπες. Κρίνουν αρνητικά την υγειονομική περίθαλψη που τους παρέχεται. Βρίσκουν κακές τις συνθήκες διεξαγωγής του επισκεπτηρίου και «βαρετές» ή κάτι που «απλώς εξυπηρετεί την ίδια τη φυλακή» τις εργασίες που καλούνται να κάνουν.

Την εικόνα της καθημερινότητάς τους περιγράφουν οι κρατούμενοι των φυλακών Βόλου μέσα από έρευνα του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, στην οποία συμμετείχαν συνολικά πέντε σωφρονιστικά ιδρύματα της χώρας.

Το ειδικό κατάστημα κράτησης νέων στο Βόλο μπορεί να βρέθηκε σε καλύτερη θέση ανάμεσα στα υπόλοιπα σωφρονιστικά ιδρύματα, όμως οι κρατούμενοι, οι οποίοι συμμετείχαν στην έρευνα άφησαν… μετεξεταστέες τις συνθήκες στα κελιά, τους θαλάμους, τους χώρους εργασίας.

Την έρευνα διενήργησαν τέσσερις εγκληματολόγοι (Ν. Κουλούρης, Β. Τσιλώνης, Δ. Παπαχρήστος και Σ. Γιοβάνογλου). 

Τα αποτελέσματά της παρουσιάστηκαν σε πρόσφατο συνέδριο του ΑΠΘ με θέμα «Ο δρόμος προς τη Δικαιοσύνη».

Οι 123 συνολικά κρατούμενοι των πέντε σωφρονιστικών ιδρυμάτων -δικαστικές φυλακές Κορυδαλλού και Διαβατών, αγροτικές φυλακές Κασσάνδρας, ειδικό κατάστημα κράτησης νέων Βόλου και ψυχιατρείο κρατουμένων Κορυδαλλού- αξιολόγησαν και βαθμολόγησαν τις συνθήκες κράτησής τους.

Οι συνθήκες κράτησης και διαβίωσης στις ελληνικές φυλακές κρίνονται τραγικές, είναι το γενικό συμπέρασμα της έρευνας.

Μέσα από την έρευνα οι κρατούμενοι ανέδειξαν ως μη αποδεκτές τις συνθήκες διαβίωσης, ενώ σε εξαιρετικά υψηλά ποσοστά διαμαρτυρήθηκαν για ελλιπή υγειονομική περίθαλψη, για την απασχόληση, για τη διάρκεια των επισκεπτηρίων, για τις χορηγούμενες άδειες και για την πειθαρχική τους μεταχείριση από τις διοικήσεις των φυλακών.

Οι κρατούμενοι κλήθηκαν να αξιολογήσουν την εικόνα που παρουσιάζουν τα κελιά και οι θάλαμοι, τα λουτρά, οι χώροι εργασίας και εκπαίδευσης, η ποιότητα εξαερισμού, φωτισμού και θέρμανσης στους χώρους των φυλακών. Βαθμολόγησαν σε μια κλίμακα από 1 έως 60.

Τι λένε οι ίδιοι οι νεαροί κρατούμενοι

Στο ειδικό κατάστημα κράτησης νέων Βόλου, οι κρατούμενοι βαθμολόγησαν τις συνθήκες διαβίωσης με 29,5. Τον χειρότερο «βαθμό» είχαν οι φυλακές Κορυδαλλού (19,6) και τον καλύτερο το Ψυχιατρείο Κορυδαλλού (34,9).

Για τις συνθήκες υγειονομικής περίθαλψης, στην κλίμακα από 1 έως 40, το τοπικό σωφρονιστικό κατάστημα αξιολογήθηκε «κάτω από τη βάση» με 15, πετυχαίνοντας τη δεύτερη χειρότερη βαθμολογία από τα πέντε σωφρονιστικά καταστήματα, με τον Κορυδαλλό να έχει και εδώ την χειρότερη επίδοση.

Στην έρευνα αξιολογήθηκαν επίσης ζητήματα όπως η απασχόληση, η εκπαίδευση, η επικοινωνία και ο πειθαρχικός έλεγχος των κρατουμένων.

Οι κρατούμενοι σε ποσοστό 64,2% είναι αρνητικά διακείμενοι απέναντι στην εργασία μέσα στις φυλακές, θεωρώντας αυτήν ως κάτι «βαρετό» ή «αναγκαίο» που απλώς εξυπηρετεί την ίδια την φυλακή.

Θεωρούν ότι η συχνότητα του επισκεπτηρίου είναι επαρκής σε όλες τις φυλακές. Σε ποσοστό 60,2% απαντούν ότι η συχνότητα είναι ικανοποιητική, ενώ το 30,1% απάντησε το αντίθετο.

Σε ερώτηση για τη διάρκεια του επισκεπτηρίου εκτιμούν σε ποσοστό 56,1% ότι δεν είναι αρκετή, ενώ σε ποσοστό 34,95% ότι είναι. Για τις συνθήκες διεξαγωγής του επισκεπτηρίου, το 66,7% των κρατουμένων δίνουν αρνητική απάντηση και το 21,13% θετική.

Όσον αφορά την πειθαρχική μεταχείριση, το 39,2% των κρατουμένων απαντά ότι δεν απονέμεται ορθά, το 27,6% έχει θετική άποψη, ενώ το 30,89% δεν απάντησε σ’ αυτό το ευαίσθητο θέμα.

Σε ερώτηση για τη χορήγηση τακτικών αδειών, το 65,85% των κρατουμένων πιστεύει ότι αυτές χορηγούνται δύσκολα, ενώ μόλις το 13,82% απάντησε ότι οι άδειες λαμβάνονται με ευκολία.

Το 45,5% των ερωτηθέντων θεωρούν ότι οργανώνονται και λειτουργούν προγράμματα από επιστημονικό προσωπικό της φυλακής για τους κρατούμενους που επιθυμούν να ενταχθούν σ’ αυτά. Το ποσοστό των αρνητικών απαντήσεων στο συγκεκριμένο ερώτημα ανέρχεται σε 38,2%.

Τοξικομανείς κρατούμενοι

Στο ίδιο συνέδριο του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ως «πέτρα του σκανδάλου» αναδείχθηκαν τα δικαιώματα των τοξικομανών κρατουμένων, με τους εισηγητές να επισημαίνουν ότι αντιμετωπίζονται ως κοινοί εγκληματίες, παρά τα όσα η ευρωπαϊκή νομοθεσία ορίζει.

Σύμφωνα με τις επισημάνσεις των ομιλητών επιστημόνων, οι εθισμένοι σε ναρκωτικές ουσίες βρίσκονται στις φυλακές, χωρίς να έχουν την αναγκαία ιατρική βοήθεια.

Οι χρήστες ουσιών τιμωρούνται, δίχως τη στήριξη για να ξεπεράσουν τον εθισμό τους, γεγονός που τους οδηγοί σε υποτροπιασμό.

Αντί για τη θεραπεία τους και τον περιορισμό του προβλήματος, η κατάσταση επιδεινώνεται και οι τοξικομανείς αντιμετωπίζονται με εξοντωτικό τρόπο, την ώρα που το Συμβούλιο της Ευρώπης προβλέπει μια ευνοϊκότερη μεταχείριση για τέτοιου είδους περιπτώσεις.

Βάσω Σαμακοβλή

Από την εφημερίδα Ταχυδρόμος