Πυκνοδομημένο και επιβαρυμένο το κέντρο του Βόλου

Πιο ανθρώπινο για τους πεζούς και τους κατοίκους πρέπει να γίνει το κέντρο του Βόλου, σύμφωνα όμως με οικολογικές παρεμβάσεις που θα έχουν στόχο την αναβάθμιση της περιοχής.
Αυτές τις βελτιώσεις επιχειρεί να αναδείξει η έρευνα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας που πραγματοποιήθηκε από τους κ.κ. Αποστόλου, Σταμουλίδη και Τζίμα του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, οι οποίοι παρουσίασαν τα αποτελέσματα των προσπαθειών τους στο 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης.
Η ευρύτερη περιοχή μελέτης εντοπίζεται στο κέντρο του Βόλου, συγκεκριμένα στην περιοχή του Αγίου Νικολάου, η οποία είναι πυκνοκατοικημένη, περιέχει όμως και πεζοδρόμους και χώρους πρασίνου.

Τα μειονεκτήματα του κέντρου
Σύμφωνα με τους ερευνητές το κέντρο του Βόλου έχει αρκετά μειονεκτήματα, τα οποία ωστόσο με διάφορες παρεμβάσεις μπορούν κατά ένα μέρος να διορθωθούν.
Το κέντρο λοιπόν της πόλης είναι πυκνοδομημένο κι αυτό οφείλεται στην εξάντληση των υψηλών συντελεστών δόμησης και του ποσοστού κάλυψης των οικοπέδων.
Τα ύψη από την άλλη των κτηρίων κυμαίνονται από 3 έως και 23 μέτρα, ενώ σε κάποια σημεία, από τις σχέση του ύψους των κτηρίων και το πλάτος των δρόμων, διαπιστώνεται ότι σε κάποια σημεία οι συνθήκες αερισμού και ηλιασμού των κτηρίων είναι ανεπαρκείς.
Σε ό,τι αφορά το οδικό δίκτυο, μεταξύ άλλων επισημαίνεται πως στη διασταύρωση των οδών Κ. Καρτάλη και Δημητριάδος (συμπεριλαμβανομένων των οικοδομικών τετραγώνων), υπάρχει έντονη κυκλοφοριακή κίνηση, μεγάλη συγκέντρωση ανθρώπων και οχημάτων, με αποτέλεσμα την έντονη ηχορύπανση και ατμοσφαιρική ρύπανση από την εκπομπή καυσαερίων.
Στα μειονεκτήματα του κέντρου τοποθετούνται και οι φυτεύσεις.
Όπως σχολιάζουν οι ερευνητές, μπορεί να υπάρχουν φυτεύσεις, δέντρα, παρτέρια και γλάστρες σε πεζοδρόμια δρόμων, σε πεζόδρομους και στην πλατεία Αγ. Νικολάου, ωστόσο το συνολικό πράσινο χαρακτηρίζεται ως ανεπαρκές, αν και οι περίοικοι φροντίζουν να συμβάλλουν με τη σειρά τους στην ανάπτυξη του πρασίνου.
Παράλληλα σημειώνεται πως οι στύλοι φωτισμού και τα φωτιστικά δεν συνεισφέρουν στο περιβάλλον και είναι αντι-οικονομικά.
Χρησιμο¬ποιούνται συμβατικοί λαμπτήρες που έχουν μικρή διάρκεια ζωής και καταναλώνουν μεγα-λύτερα ποσά ενέργειας.
Τέλος, σε ό,τι αφορά εν γένει τον αερισμό και τον ηλιασμό των κτηρίων, αυτοί οι παράγοντες εμποδίζονται από το πλάτος των δρόμων σε συνδυασμό με το ύψος των κτηρίων.
Έτσι ελαττώ¬νεται η εισροή της θαλάσσιας αύρας τα απογεύματα των καλοκαιρινών μηνών που θα ήταν ιδανική για το φυσικό δροσισμό της περιοχής.

Η πρόταση των αρχιτεκτόνων
Βασικό στοιχείο για την ανάπτυξη του κέντρου είναι η ενίσχυση της χρήσης του ποδηλάτου με την εγκατάσταση θέσεων στάθμευσης ποδηλάτων, με στόχο την μείωση της κυκλοφορίας μηχανοκίνητων οχημάτων και την συνακόλουθη μείωση της εκπομπής ρύπων προς την ατμόσφαιρα.
Ακόμη προτείνεται η τοπο¬θέτηση κάδων ανακύκλωσης για τα όλα απορρίμματα με κατάλληλο διαχωρισμό ανάλογα με το υλικό (πλαστικό, γυαλί, χαρτί, μέταλλα, οργανικές ύλες).
Αρχικά προτείνεται να γίνει, όπου είναι δυνατό, η ενοποίηση των εσωτερικών ακαλύπτων χώρων των οικοδομικών τετραγώνων και η απόδοσή τους σε δημόσια κοινόχρηστη λειτουργία.
Με τον τρόπο αυτό διευκολύνεται η κίνηση των πεζών, δημιουργούνται επιπλέον χώροι στάσης μέσα στην περιοχή, ενώ διευκολύνεται και η κίνηση του αέρα μέσα από τον πυκνοδομημένο ιστό.
Οι χώροι μπορούν να φυτευτούν με δένδρα, χαμηλά φυτά, γρασίδι, ενώ μπορούν να τοποθετηθούν παγκάκια, ειδικοί χώροι στάθμευσης ποδηλάτων και παιδικές χαρές.
Βασικό στοιχείο που ενδιαφέρει τους ερευνητές είναι η αύξηση του πρασίνου και η εξοικονόμηση ενέργειας.
Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με φυτεύσεις στους εσωτερικούς ακάλυπτους, την πλατεία, τους πεζόδρομους και τα πεζοδρόμια, αλλά και με την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών συστημάτων, ενώ η εξοικονόμηση ενέργειας μπορεί να υλοποιηθεί και με τα κατασκευαστικά υλικά, που πρέπει να είναι ανοιχτόχρωμα.
Επιπλέον, όσον αφορά στα υλικά επίστρωσης των πεζοδρόμων και των χώρων στάσης, κρίνεται απαραίτητη η χρήση κυβόλιθων σε υπόστρωμα πατημένου χώματος, που αποτελεί παραδοσιακή τεχνική και επιτρέπει στο νερό της βροχής να περνά στο έδαφος και να επανατροφοδοτεί τα υπόγεια ύδατα, συμβάλλοντας συγχρόνως και στην αποφυγή πλημμυρών.
Δήμητρα Παλαιοδημοπούλου
Από την εφημερίδα Ταχυδρόμος